Historia odkurzacza
Pierwowzorem dzisiejszego odkurzacza był Whirlwind – urządzenie do usuwania kurzu stworzone przez Ivesa McGaffeya w 1869 r. Wykorzystywało ono działanie ręcznego miecha na korbkę zakończonego rurą. Kręcenie korbą wprawiało miech w ruch, a wydostające się z rury powietrze zdmuchiwało brud i kurz z różnych powierzchni. Co ciekawe, do obsługi tego sprzętu potrzebne były aż 2 osoby, mimo to jego posiadanie szybko stało wyznacznikiem statusu społecznego.
„Odkurzacz” z miechem stał się inspiracją dla brytyjskiego wynalazcy Huberta Bootha, który stwierdził, że skuteczniejsze od zdmuchiwania kurzu będzie jego zasysanie. W 1901 r. opatentował swój pomysł a rok później opracował prototyp urządzenia. Początkowo odkurzacz były ogromnym sprzętem wynajmowanym na zlecenie klienta i transportowanym przez konne zaprzęgi. Zasilany był silnikiem spalinowym i zasysał kurz przez długą rurę do zbiornika, który umieszczano przed domem. W 1906 r. koncept ten udoskonalił Amerykanin James Murray Spangler, tworząc pierwszy przenośny odkurzacz elektryczny.
Przed II wojną światową odkurzacze uchodziły za drogi i luksusowy sprzęt, jednak po jej zakończeniu, w miarę spadku cen, rozpowszechniły się w gospodarstwach domowych w USA, z później też w innych uprzemysłowionych krajach. W stosunkowo krótkim czasie odkurzacz stał się obowiązkowym elementem wyposażenia każdego domu i mieszkania, bez którego ówczesne panie domu nie wyobrażały sobie sprzątania.
- Już w 1913 r. produkowano odkurzacze z wymiennymi końcówkami, a w 1926 r. stworzono pierwszy odkurzacz pionowy.
- Pod koniec lat 30. XX w rozpoczęto produkcję odkurzaczy w kształcie wydłużonego pudła. Kształt ten był później powielany przez długie lata.
- Po II wojnie światowej udoskonalano konstrukcję odkurzacza. Wtedy też powstał odkurzacz piorący.
- W 1952 r. w rzeszowskim Zelmerze wyprodukowano pierwszy polski odkurzacz o mocy 300-400 W – Alfa.
- W 1964 r. po raz pierwszy zastosowano papierowy worek na kurz.
- Dwusilnikowy odkurzacz pionowy był dziełem firmy Air-way Sanitizor Company pioniera w dziedzinie filtrów HEPA.
- W 1983 r. James Dyson wynalazł bezworkowy odkurzacz G-force z podwójnym cyklonem.
- Na początku XXI w. iRobot wpuścił pierwszy samojezdny odkurzacz Roomba w kształcie dysku.
- W 2004 r. powstał odkurzacz bezprzewodowy Ergorapido, a rok później wymyślono urządzenie 2 w 1 z dodatkowym odkurzaczem ręcznym do precyzyjnych prac.
Odkurzacz tradycyjny
Obecnie półki sklepowe niemal uginają się pod ciężarem różnego rodzaju odkurzaczy o odmiennych funkcjach, parametrach, zadaniach i akcesoriach dodatkowych. Wybór idealnego urządzenia może przyprawić o zawrót głowy, dlatego postaramy się pokrótce przybliżyć Ci poszczególne typu odkurzaczy tradycyjnych.
Odkurzacze z workiem stałym są jednymi z najpopularniejszych i najbardziej rozpowszechnionych urządzeń. Mogą być wyposażone w bardziej ekologiczny, lecz nieco uciążliwy w eksploatacji worek wielorazowy, który po zapełnieniu należy opróżnić i ponownie zamontować na miejscu lub w wymienne worki jednorazowe wykonane z papieru bądź flizeliny.
Odkurzacz bezworkowy z łatwością rozpoznamy po sporym, najczęściej transparentnym pojemniku na kurz i brud zamontowanym na równi z obudową urządzenia. Jego kolor umożliwia kontrolę nad poziomem zapełnienia zbiornika, a kształt ułatwia szybkie wyjęcie go i opróżnienie do kosza. Śmieci zasysane są do pojemnika za sprawą wytworzenia się wiru powietrznego we wnętrzu urządzenia, dlatego odkurzacze te nazywa się też cyklonowymi.
Odkurzacze antyalergiczne cechują się zdolnością pochłaniania roztoczy, pyłków, zarodników grzybów, a także sierści zwierząt domowych, dzięki czemu świetnie sprawdzają się w domach osób cierpiących na alergie. Swoje działanie zawdzięczają zaawansowanym mikrofiltrom lub całym systemom filtrów, np. HEPA. Filtry te zatrzymują nawet najmniejsze cząsteczki, zamiast wydmuchiwać je z powrotem na zewnątrz, jak ma to miejsce w tradycyjnych odkurzaczach.
Czytaj też: Jaki odkurzacz dla alergika?
Bardzo przydatnym i funkcjonalnym urządzeniem jest odkurzacz z regulacją mocy ssania. Umożliwia ona dostosowanie parametrów urządzenia do rodzaju czyszczonej powierzchni. Aby upewnić się, że wybrany przez Ciebie model dysponuje taką funkcją, sprawdź czy jest wyposażony w przesuwaną klapkę na uchwycie węża (regulacja mechaniczna) bądź pokrętło, suwak lub przyciski + i – na obudowie.
Wielu osobom zależy na odkurzaczu z dużą mocą, który będzie bardzo skutecznie wciągał zabrudzenia. Obecnie maksymalna dopuszczalna moc odkurzacza to 900 W, a za wystarczający w domowych warunkach uznaje się już przedział 550-750 W. Jednak moc niekoniecznie musi się przekładać na efektywność – parametrem, który powinniśmy wziąć pod uwagę jest klasa skuteczności odkurzania różnych powierzchni, np. dywanów, parkietów, oznaczona literami do A (najlepsza) do G (najniższa).
Cichy odkurzacz jest marzeniem niejednego z nas. Urządzenie o wysokiej kulturze pracy sprawia, że sprzątanie jest mniej uciążliwe zarówno dla nas samych, jak i dla innych domowników, głównie dla małych dzieci i zwierząt, które boją się hałasu. By wybrać jak najcichszy sprzęt, zwracaj uwagę na ilość decybeli – za dobry wynik uznaje się już 70 dB, jednak super ciche odkurzacze mogą generować nawet poniżej 60 dB.
Zalety odkurzacza tradycyjnego
Jak już wspomnieliśmy, odkurzacze tradycyjne to najpopularniejsze sprzęty w polskich domach, które nadal są chętnie kupowane przez wielu użytkowników. Dlaczego się na nie decydujemy? Poniżej znajdziesz kilka zalet, które przemawiają za takim a nie innym wyborem:
- Łatwa dostępność – odkurzacze tradycyjne są dostępne od ręki w niemal wszystkich sklepach ze sprzętem RTV i AGD, super- i hipermarketach oraz na znanych platformach sprzedażowych i w sklepach internetowych.
- Ceny na każdą kieszeń – najtańsze urządzenia możemy kupić już za ok. 150 zł. Jeśli szukamy bardziej zaawansowanego sprzętu z wieloma akcesoriami, bez trudu znajdziemy też taki za sporo ponad 1000 zł.
- Niewielkie wymiary – niektóre odkurzacze tradycyjne są małe, lekkie i poręczne, co ułatwia ich przemieszczanie w trakcie sprzątania i przechowywanie po jego zakończeniu.
- Szeroki wybór kolorów i wzorów – stwarza spore możliwości dostosowania wzornictwa urządzenia do swoich upodobań i gustu, a także dopasowania go do innych sprzętów domowych.
- Duża efektywność ssania za stosunkowo niewielkie pieniądze – to ważna zaleta zwłaszcza dla posiadaczy zwierząt, którzy nie chcą wydawać kroci na specjalistyczny odkurzacz. Mocny sprzęt poradzi sobie nawet na najtrudniejszych powierzchniach.
- Możliwość użycia aspiratora do nosa w odkurzaczach z regulacją mocy – odpowiednia końcówka (zakupiona w aptece lub w sklepie z akcesoriami dziecięcymi) umożliwia szybkie i skuteczne usuniecie wydzieliny zalegającej w nosku dziecka.
- Spora gama akcesoriów – dołączone do zestawu ssawki do tapicerki, dywanów, paneli, specjalne szczotki i szczelinówki sprawiają, że przy pomocy odkurzacza można łatwo posprzątać niemal wszystkie powierzchnie. Akcesoria dodatkowe są łatwo dostępne i stosunkowo tanie.
- Mały wpływ na środowisko – odkurzacze tradycyjne nie są wyposażone w baterie, które wymagają utylizacji. Modele bezworkowe lub z workiem wielorazowym nie przyczyniają się do nadmiernej produkcji śmieci.
Wady odkurzacza tradycyjnego
Mimo licznych zalet, odkurzacz tradycyjny ma też kilka wad. Dotyczą one głównie szybko zmieniającego się świata i coraz szybszego tempa życia, w którym ludzie dążą do zaoszczędzenia czasu potrzebnego na obsługę sprzętów domowych.
- Sprzątanie jest męczące – 1 godzina odkurzania to wydatek aż 135 kcal. Po ciągłym schylaniu się, przesuwaniu i przemieszczaniu urządzenia masz prawo czuć spore zmęczenie.
- Nieergonomiczna pozycja pracy – konstrukcja rury większości modeli wymusza niewygodną, pochyloną pozycję, która przy dłuższym sprzątaniu może prowadzić do przeciążeń i bólu pleców oraz ramion.
- Wymaga obsługi – odkurzacz tradycyjny działa skutecznie wyłącznie wtedy, kiedy jest obsługiwany przez użytkownika.
- Generowanie dodatkowych śmieci – jednorazowe worki na kurz i brud przyczyniają się do powstawania kolejnych śmieci, a ich zakup jest dodatkowym kosztem eksploatacyjnym.
- Trudności z przechowywaniem – urządzenia o większych gabarytach zajmują sporo miejsca. Na małych przestrzeniach nie zawsze możemy przechowywać je poza zasięgiem wzroku, a pozostawione na widoku niekoniecznie wyglądają estetycznie.
- Ograniczony zasięg pracy – przewód odkurzacza ma zazwyczaj długość kilku metrów, dlatego w trakcie sprzątania całego domu lub mieszkania konieczne jest kilkukrotne przepinanie wtyczki do innego gniazdka.
Odkurzacz pionowy
Pierwszy odkurzacz pionowy opracowano już niemal 100 lat temu, w 1926 r. Wówczas ceniono go za szybsze, a przede wszystkim wygodniejsze dla użytkownika sprzątanie. Obecnie zwracamy uwagę również na inne walory takiego sprzętu: brak przewodu zasilającego, elegancki design, stałą gotowość do pracy oraz kompaktowe rozmiary.
W ostatnich latach nastąpił znaczący wzrost zainteresowania tym rodzajem odkurzaczy, co z kolei przełożyło się na poszerzenie oferty producentów – niemal każda firma produkująca wcześniej tradycyjne odkurzacze ma w tej chwili w swoim portfolio jeden, a zazwyczaj nawet kilka modeli pionowych.
Poszczególne marki nieustannie prześcigają się we wprowadzaniu w swoich odkurzaczach pionowych coraz to nowych funkcji i ulepszeń. Mają one na celu zwiększenie mocy ssącej i skuteczności odkurzania, by móc dokładnie sprzątać nawet dywany z długim włosiem i sierść zwierząt. Ponadto w zestawie z urządzeniami producenci oferują szereg dodatkowych nakładek, dzięki którym sprzęty stają się bardziej uniwersalne i dorównują funkcjonalności tradycyjnych odkurzaczy, a nawet je przewyższają. Niektóre modele posiadają też niewielki, odłączany odkurzacz ręczny do precyzyjnych prac.
Wraz ze zwiększaniem mocy odkurzaczy pionowych, ich producenci opracowują też bardziej pojemne akumulatory, przedłużające czas pracy urządzenia na jednym ładowaniu oraz szybkie ładowarki, których zadaniem jest maksymalne skrócenie okresu ładowania baterii.
Zalety odkurzacza pionowego
Nadszedł czas by przyjrzeć się zaletom odkurzacza pionowego i przekonać się, jakie aspekty przyczyniają się do wzrostu popularności tego typu urządzeń. Co przekonuje konsumentów do zakupu tego sprzętu?
- Brak przewodu zasilającego – nie ogranicza zasięgu odkurzacza i nie powoduje konieczności przepinania wtyczki do innych gniazdek. Dodatkowo kabel nie plącze się pod nogami, co ułatwia sprzątanie.
- Nieustanna gotowość do pracy – urządzenie jest stale gotowe do użycia. Nie musisz rozwijać kabla i rozplątywać rury – wystarczy nacisnąć przycisk i przystąpić do sprzątania.
- Długi czas pracy – niektóre modele odkurzaczy pionowych mogą pracować 60, a nawet do 90 minut na jednym ładowaniu.
- Elegancki wygląd – nowoczesny design, przemyślana kolorystyka i smukła sylwetka sprawiają, że odkurzacza nie trzeba chować w szafie i z powodzeniem można ustawić go „na widoku”.
- Lekkie i przyjemne odkurzanie – wydłużona rękojeść odkurzacza umożliwia zachowanie wyprostowanej pozycji, a niewielka waga i brak konieczności przenoszenia go lub przeciągania w inne miejsce sprawiają, że sprzątanie jest mniej męczące.
- Coraz więcej nakładek dodatkowych – szeroka gama końcówek dołączonych do zestawu i możliwość dokupienia kolejnych akcesoriów zwiększają ilość zastosowań odkurzacza i sprawiają, że staje się bardziej uniwersalny.
- Duża moc ssania – w połączeniu z wysoką klasą skuteczności odkurzania wpływa na efektywne sprzątanie różnych rodzajów powierzchni. Najmocniejsze modele dedykowane są właścicielom czworonogów.
- Dodatkowy odkurzacz ręczny – dostępny w wybranych urządzeniach. Przydaje się przy sprzątaniu niewielkich przestrzeni i zakamarków, np. wnętrza samochodu, tapicerki meblowej oraz schodów.
- Odkurzanie jako forma zabawy – ergonomiczny kształt i proste sterowanie sprawiają, że młodsi domownicy, nawet dzieci w wieku wczesnoszkolnym, chętnie używają odkurzacza pionowego, traktując to jak zabawę.
Czytaj też: Jak wybrać najlepszy odkurzacz stojący?
Wady odkurzacza pionowego
Nawet tak zaawansowane i przemyślane urządzenia, jakimi są odkurzacze pionowe mają kilka wad. Jakich? Dowiedz się, co może być sporym minusem wyboru takiego sprzętu.
- Wysoka cena zakupu – podstawowy model odkurzacza pionowego to koszt ok. 700-800 zł, a najbardziej zaawansowane urządzenia warte są nawet kilka tysięcy złotych.
- Odkurzacz dodatkowy, a nie główny – dla wielu użytkowników odkurzacz pionowy jest dodatkowym sprzętem, wykorzystywanym do szybkiego codziennego sprzątania. Cięższe prace powierzają jednak tradycyjnym urządzeniom.
- Niska cena to niska efektywność – najtańsze sprzęty mają niewielką siłę ssania oraz pojemność baterii, dlatego nie nadają się do odkurzania dużych i mocno zabrudzonych powierzchni, a także długowłosych dywanów.
- Ograniczona żywotność baterii – nawet najlepszy akumulator po pewnym czasie trzeba będzie wymienić na nowy. Generuje to dodatkowe koszty, a także zaśmieca środowisko.
- Głośna praca – najcichsze odkurzacze pionowe generują hałas większy niż 70 dB, a większość z nich jest nawet głośniejsza niż 80 dB, co może być dość uciążliwe dla użytkownika.
- Długi czas ładowania – pełny cykl ładowania akumulatora może trwać od kilku do nawet kilkunastu godzin.
- Niewielki pojemnik na śmieci – ze względu na smukłą konstrukcję, odkurzacze pionowe najczęściej mają mniejszy pojemnik na śmieci, niż te tradycyjne.
- Utrudnione sprzątanie pod meblami – urządzenia o szerokiej rękojeści mają spory problem ze sprzątaniem pod niskimi meblami, gdyż nie mieści się ona w niewielkich przestrzeniach.
Odkurzacz pionowy czy tradycyjny? Który wybrać?
Nie ulega wątpliwości, że odkurzacz jest niezbędnym sprzętem, który powinien znaleźć się w każdym domu. Wybór rodzaju urządzenia, a następnie modelu idealnie odpowiadającego na nasze potrzeby będzie jednak zależał od wielu czynników i indywidualnych preferencji. Czym się kierować podczas podejmowania decyzji i jakie aspekty brać pod uwagę?
Odkurzacz tradycyjny | Odkurzacz pionowy | |
Cena (orientacyjnie) | od 100 do 1300 zł | od 700 do 3500 zł |
Dostępność | bardzo duża | umiarkowana |
Koszty eksploatacji | prądworki (do modeli workowych)wymienne filtry | prądakumulator (po kilku latach) |
Powierzchnia sprzątania | bardzo dużakonieczność przełączania wtyczki | niewielkazależna od mocy baterii |
Domownicy z alergią | tak, wybierz filtr HEPA | tak, wybierz filtr antyalergiczny/HEPA |
Komfort użytkowania | nieergonomiczna pozycjaniski poziom hałasuniewygodny kabel zasilającyduża efektywność ssaniakonieczność rozwinięcia kabla/rury | wygodna pozycjaspory hałastrudne sprzątanie pod meblamidługi czas ładowania bateriimały pojemnik na śmieciefektywność zależna od mocynatychmiastowa gotowość |
Do wyboru odkurzacza powinniśmy podejść w podobny sposób, jak do zakupu samochodu: należy najpierw określić funkcje, które musi spełniać nasze urządzenie a także oszacować budżet, w którym musimy się zmieścić. W trakcie poszukiwań warto przeczytać recenzje lub obejrzeć video z testów kilku wstępnie wytypowanych urządzeń i sprawdzić opinie ich użytkowników – takie działania powinny pomóc nam w podjęciu decyzji lub utwierdzić nas w naszym wyborze. W ten sposób znacząco zwiększysz swoje szanse na podjęcie dobrej decyzji. Wtedy nie pozostaje nam już nic innego, jak tylko kupić wymarzony sprzęt. Jeśli nie spieszysz się z zakupem, możesz też zaczekać na wyjątkowe okazje cenowe i na bieżąco śledzić nadchodzące promocje np. na Black Friday lub w okresie przedświątecznym, by trafić na najlepszą ofertę.