Kawa w ciąży – czy można? Jaki wpływ na ciążę ma picie kawy?
Faktem jest to, że kofeina zawarta w kawie przenika przez łożysko i trafia do krwioobiegu płodu. Nie jest jednak prawdą, że kobiety w ciąży powinny z niej całkowicie zrezygnować. Organizm ciężarnej funkcjonuje nieco inaczej, a procesy metaboliczne, a co za tym idzie, usuwanie kofeiny z organizmu ciężarnej, trwają dłużej. W tej sytuacji także dziecko narażone jest na działanie tej substancji przez dłuższy czas. Nie ma jednak badań, które ostatecznie potwierdzają, że kawa w ciąży może być przyczyną wad płodu czy przedwczesnego porodu. Specjaliści zgodnie potwierdzają jednak, że powinno się ograniczyć kofeinę w tym szczególnym czasie.
Trzeba pamiętać, że kofeina może zwiększać ciśnienie krwi, a także tętno. Nadmiar kofeiny może mieć więc negatywy wpływ na przebieg ciąży. Najpoważniejszym skutkiem jej nadużywania może być niska masa urodzeniowa dziecka – kofeina w ciąży może zakłócić przepływ krwi w łożysku, które będzie dostarczać dziecku mniejszej ilości składników odżywczych.
Kawa jest również substancją moczopędną i czasami wywołuje zgagę, co może potęgować nieprzyjemne ciążowe dolegliwości. Jej duża ilość niekiedy sprawia, że kobieta w ciąży staje się nerwowa i niespokojna. Jeśli jednak lubisz pić kawę i ciężko Ci z niej zrezygnować, po prostu ogranicz jej spożycie. Nie ma konieczności by ją wyeliminować z diety w czasie ciąży.
Na kawę powinny jednak uważać przyszłe mamy z cukrzycą ciążową. Problematyczny jest nie tyle sam napar (który można pić w dowolnym momencie), co dodatki do niego: cukier i mleko. Oba z nich zawierają węglowodany proste i powodują wzrost stężenia glukozy we krwi. Kawę z cukrem należy kategorycznie odstawić, a caffe latte lub cappuccino w ciąży spożywać tuż przed lub po posiłku, by nie wywoływały dodatkowych wyrzutów glukozy do krwi. Trzeba też pamiętać o wliczaniu mleka do bilansu kalorycznego oraz o uwzględnianiu go przy wyliczaniu ładunku glikemicznego posiłku.
Kawa a karmienie piersią: czy można?
Wokół karmienia piersią krąży wiele mitów. Często mamy w okresie laktacji odstawiają wiele produktów, przez co zmniejsza się także ilość substancji odżywczych w ich organizmie. Specjaliści zalecają jednak jedzenie wszystkich pokarmów i ewentualną późniejszą eliminację podejrzanych składników pod okiem lekarza. Niektóre pokarmy mogą wpływać na zachowanie dziecka karmionego piersią, a także np. powodować wysypkę. Podstawą eliminacji powinna być jednak wnikliwa obserwacja i wyciąganie wniosków. Podobnie jest także z kawą podczas karmienia piersią.
Czy można pić kawę karmiąc piersią? Kawa podczas karmienia nie jest zakazana, ale trzeba uważnie obserwować reakcje swojego dziecka. Mama karmiąca może pić kawy takie jak: caffe latte, espresso, cappuccino, a także inne rodzaje, o ile nie ma dodatkowych przeciwwskazań.
Niektóre dzieci mogą znacząco reagować na kofeinę zawartą w mleku mamy. Mechanizm ten jest podobny, jak u dorosłych – na jednych kawa nie działa wcale, a inni po zaledwie jednej filiżance nie mogą zasnąć.
Kawa przy karmieniu piersią nie jest przeciwwskazana, ale jeśli zaobserwujesz u dziecka jakiekolwiek problemy, trzeba zainteresować się ilością kofeiny w diecie.
Jeśli po wypiciu przez mamę kawy dziecko bez wyraźnej przyczyny będzie niespokojne, drażliwe i płaczliwe, wtedy warto ją odstawić. Można wrócić do jej picia po kilku dniach i sprawdzić, czy efekt jest taki sam. Rozdrażnienie niemowlęcia nie musi być połączone z piciem kawy podczas karmienia – żeby jednak dojść do takich wniosków potrzebna jest dłuższa obserwacja maluszka. Tak samo jednak, jak przypadku ciąży, trzeba uważać na ilość dziennie spożywanej kofeiny.
Bezpieczna dawka kofeiny w ciąży i podczas laktacji
Zarówno kobieta ciężarna, jak i karmiąca piersią, powinny ograniczyć dzienne spożycie kofeiny do około 200-300 mg. Najbezpieczniej jest trzymać się dolnej granicy normy.
Ile kawy można pić w ciąży? Najlepiej jedną, maksymalnie dwie mocne kawy z ekspresu lub 3-4 filiżanki bardzo słabej kawy na dobę. Nie powinno się przekraczać maksymalnej dziennej dawki kofeiny, czyli 300 mg, którą można określić również indywidualnie, na podstawie wagi (około 5-6 mg na każdy kilogram masy ciała). Jeżeli nie wypijasz więcej niż 750 ml kawy dziennie, wtedy zazwyczaj nie musisz martwić się jej negatywnym wpływem na dziecko.
Jaka kawa jest najlepsza dla kobiet w ciąży i karmiących? Możesz wybrać zarówno na kawę ziarnistą jak i tę rozpuszczalną. Kawa rozpuszczalna w wyniku procesu produkcyjnego traci część kofeiny – szacuje się, że w 2 łyżeczkach granulatu (2g) zawiera jej ok. 63 mg, czyli podobnie do parzonego espresso. Z tego względu kawa rozpuszczalna w ciąży jest bezpieczna – jeśli wolisz jej smak możesz ją spokojnie pić.
Czytaj też: Kawa rozpuszczalna: skład, czy jest zdrowa i ile ma kofeiny?
Warto jednak postawić na dobrej jakości kawę ziarnistą lub mieloną i zrezygnować z kilku kaw rozpuszczalnych. Mimo tego, że kawa rozpuszczalna produkowana jest w 100% z ziaren kawy, to jednak często producenci nie umieszczają na opakowaniu, informacji dotyczących ich pochodzenia. Nie mamy zatem wpływu na to, jakie ziarna zostały użyte do jej produkcji. Te najlepsze trafiają do sprzedaży w postaci kawy ziarnistej, te słabsze i uszkodzone, wykorzystuje się do produkcji kawy rozpuszczalnej.
Kiedy przestać pić kawę podczas karmienia piersią? Niepokojące objawy u dziecka
Jeśli jesteś miłośniczką kawy i w trakcie laktacji pijesz jej więcej niż 2 filiżanki dziennie, u dziecka Twojego mogą wystąpić niepokojące objawy. Zaliczają się do nich:
- rozdrażnienie
- niepokój
- poszerzone źrenice
- płacz.
Pojawienie się ich jednorazowo nie powinno Cię niepokoić. Jeśli jednak dziecko często bywa marudne i pobudzone bez wyraźnej przyczyny, odstaw kawę i obserwuj swojego maluszka. Bardzo często mówi się o tym, że to właśnie kawa wywołuje problemy ze snem u dzieci karmionych piersią, badania pokazują jednak, że kofeina nie ma wpływu na sen dziecka, które ukończyło trzeci miesiąc życia. Jeśli jednak Twoje dziecko jest wrażliwe na tę substancję, a Ty nie potrafisz zrezygnować z kawy, możesz pić ją w trakcie lub bezpośrednio po karmieniu. Udowodniono, że najwyższe stężenie kofeiny w mleku mamy występuje od godziny do dwóch godzin po jej spożyciu.
Co zamiast kawy w ciąży?
Jeśli Tobie lub Twojemu dziecku nie służy kofeina, ale nie możesz odmówić sobie filiżanki kawy w ciąży lub w tracie karmienia piersią, wybierz inne napoje o podobnym smaku lub działaniu:
- kawa zbożowa w ciąży jest w pełni bezpieczna – nie zawiera kofeiny, dlatego mogą pić ją nawet dzieci
- kawa bezkofeinowa w ciąży to dobra alternatywa dla przyszłych mam, którym nie odpowiada smak kawy zbożowej. Jest to zwykła kawa w ziarnach (ale też rozpuszczalna) niemal zupełnie pozbawiona kofeiny – jej zawartość szacuje się na 1-5 mg w jednej filiżance
- zielona herbata – jedna filiżanka zawiera ok. 30-50 mg kofeiny, czyli znacznie mniej niż tradycyjna kawa.
Czytaj też: Kawa bezkofeinowa: czy jest zdrowa, jak powstaje, właściwości
Kofeina w ciąży to nie tylko kawa
Często zapominamy, że kofeina występuje nie tylko w kawie, ale w szeregu innych codziennie spożywanych produktów. Znajdziesz ją:
- we wspomnianej zielonej herbacie, a także w czarnej i białej (wyjątkiem jest rooibos)
- w czekoladzie i kakao
- w napojach energetycznych
- w napojach gazowanych typu cola
- w niektórych lekach, np. przeciwbólowych.
Musisz pamiętać, aby nie przekraczać łącznej dziennej dawki kofeiny (200-300 mg/24h). Warto więc przynajmniej orientacyjnie liczyć, jej ilości i trzymać się wyznaczonej normy.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty.