Filtry do odkurzacza – dlaczego są takie ważne?
Aby przybliżyć nieco rolę filtrów do odkurzacza w utrzymaniu czystości w całym domu, przyjrzyjmy się zasadzie działania tego urządzenia. Opiera się ona na zasysaniu powietrza, a wraz z nim drobnych śmieci, kurzu, pyłów i innych zanieczyszczeń. Powietrze to trafia do wnętrza odkurzacza, gdzie jest oczyszczane z zabrudzeń, a następnie wydmuchiwane z powrotem do pomieszczenia przez kratki wylotowe. Jak zapewne się domyślasz, za proces oczyszczania powietrza ze wszystkich niepożądanych drobin odpowiadają właśnie filtry. Ich skuteczność bezpośrednio wpływa na efektywność pracy odkurzacza, co w praktyce przekłada się na czystsze podłogi, dywany i kanapy.
Producenci odkurzaczy prześcigają się w wymyślaniu i projektowaniu coraz to nowszych i bardziej skutecznych filtrów. Najlepsze z nich nie tylko zatrzymują drobiny zassane z dywanu lub podłogi, ale też sprawiają, że powietrze wydmuchiwane przez odkurzacz jest znacznie czystsze niż to w sprzątanym pomieszczeniu.
System filtracji ma za zadanie również ochronę turbiny odkurzacza. Trafiające do niej drobiny i pyły mogą spowodować szybsze zużywanie się mechanicznych elementów, a nawet poważną awarię urządzenia. Zastosowanie wydajnych filtrów pozwala przedłużyć jego żywotność i zminimalizować ryzyko usterek oraz towarzyszących im kosztownych napraw.
Wlotowe filtry do odkurzacza – pierwszy etap skutecznej filtracji
Filtry do odkurzaczy możemy podzielić na 2 podstawowe kategorie: wlotowe i wylotowe. Filtry wlotowe montuje się tuż przed silnikiem urządzenia. Ich zadaniem jest oczyszczanie wpadającego do turbiny powietrza z większych zanieczyszczeń i śmieci, które mogłyby spowodować uszkodzenie turbiny. Tego typu filtry zatrzymują więc wszystkie widoczne gołym okiem frakcje odpadów, np. kurz, piasek, włosy oraz sierść zwierząt.
W zależności od konstrukcji odkurzacza, możemy wyróżnić kilka rodzajów filtrów wlotowych.
Filtr piankowy do odkurzacza
Popularnym rodzajem filtra wlotowego do odkurzacza jest filtr piankowy, zwany też gąbkowym. Jak sama nazwa wskazuje, zbudowany jest z warstwy miękkiej gąbki o niewielkich otworkach, która zatrzymuje zarówno większe zanieczyszczenia, jak i drobny pył i kurz. Taki filtr montuje się najczęściej tuż przed silnikiem, zarówno w odkurzaczach workowych, jak i w bezworkowych.
Gąbkowy filtr do odkurzacza może mieć też dodatkowe warstwy, które zwiększają skuteczność filtrowania powietrza. Często spotykanym dodatkiem jest flizelina lub inne włókno syntetyczne. Ze względu na prostą konstrukcję i dużą wytrzymałość, takie wielowarstwowe filtry do odkurzacza są łatwe w czyszczeniu. Wystarczy je wyjąć, otrzepać, umyć pod bieżącą wodą i dokładnie osuszyć. Kiedy jednak filtr jest już mocno sfatygowany, warto wymienić go na nowy. Na szczęście, taka wymiana nie jest dużym obciążeniem dla budżetu – tego typu filtry zwykle są tanie i szeroko dostępne. W razie potrzeby, oryginalny filtr wielowarstwowy można zastąpić uniwersalnym filtrem do odkurzacza, który przycina się do pożądanego wymiaru.
Filtr cyklonowy do odkurzacza
Kolejnym często spotykanym rodzajem filtra wlotowego jest filtr cyklonowy. Nazwa „filtr cyklonowy” jest pewnym uproszczeniem – odnosi się nie tyle do rodzaju filtra, co do technologii zastosowanej w odkurzaczu. Zassane przez urządzenie śmieci i powietrze trafiają do przezroczystego zbiornika, w którym wprawiane są w ruch wirowy. Siła tego ruchu sprawia, że zabrudzenia oddzielają się od powietrza i pozostają w zbiorniku, a powietrze wydostaje się na zewnątrz komory i trafia na filtr przedsilnikowy, a następnie do turbiny odkurzacza.
Jak widzisz, dzięki technologii cyklonowej można uzyskać taki sam efekt, jak w przypadku zastosowania filtra wlotowego. Sam cyklon to jednak za mało – zwykle stanowi on jeden z elementów systemu filtracji wlotowej. Drugim może być np. filtr piankowy lub wielowarstwowy.
Filtrujące worki do odkurzaczy
W przypadku odkurzaczy workowych, pierwszym z filtrów wlotowych jest worek. To on zatrzymuje i zbiera wszystkie większe nieczystości, które następnie wystarczy wyrzucić do kosza. Podobnie jak w przypadku odkurzaczy cyklonowych, również i tutaj worek nie jest jedynym rodzajem filtra wlotowego – najczęściej zaraz za nim znajduje się filtr piankowy lub wielowarstwowy. Rodzaje i przeznaczenie poszczególnych worków do odkurzaczy omówimy za moment.
Filtry wylotowe do odkurzacza – rodzaje filtrów wyjściowych
Kolejną kategoria filtrów do odkurzacza są filtry wylotowe. Stanowią ostatni etap filtracji powietrza wydmuchiwanego z odkurzacza – one zapobiegają wydostaniu się z urządzenia szkodliwych zanieczyszczeń i pyłów, a także przykrych zapachów. Mają więc kluczowe znaczenie dla jakości powietrza, które trafia do pomieszczenia.
Filtr HEPA do odkurzacza
Filtry HEPA to najbardziej wydajne z filtrów montowanych obecnie w odkurzaczach do domu. Ich nazwa jest skrótem od angielskiego High-efficiency particulate air, co można przetłumaczyć jako wysokoskuteczny filtr powietrza. Takie filtry wykonane są z włókien szklanych, poliestrowych lub celulozowych, które układa się w ciasną harmonijkę. Dzięki temu filtr o bardzo dużej powierzchni może zajmować niewiele miejsca i bez trudu zmieścić się w obudowie nawet najmniejszego odkurzacza ręcznego.
W domowych odkurzaczach spotkamy 2 klasy filtrów HEPA:
- HEPA H13 o skuteczności 99,95%
- HEPA H14 o skuteczności 99,995%.
Producenci odkurzaczy najczęściej montują w swoich urządzeniach filtry HEPA H13. Są one w zupełności wystarczające do domowego użytku, i to zarówno w mieszkaniach osób zdrowych, jak i u alergików i astmatyków. Filtry klasy H14 i wyższej (tzw. filtry ULPA) stosuje się głównie w odkurzaczach dla szpitali, przemysłu farmaceutycznego i innych miejsc, w których jakość powietrza musi spełniać wyśrubowane normy.
Czytaj też: Jaki odkurzacz dla alergika?
Filtry HEPA mogą być jedno- lub wielorazowe. Jednorazowe mają określoną żywotność – kiedy ich czas dobiegnie końca, należy je wymienić na nowe. Zanim jednak do tego dojdzie, warto regularnie otrzepywać filtr z kurzu i pyłów uważając, by nie uszkodzić jego powierzchni. Znacznie trwalsze są zmywalne filtry wielorazowe, które należy od czasu do czasu opłukać wodą i dokładnie osuszyć. Jeśli nie wiesz, jaki typ filtra HEPA zamontowano w Twoim odkurzaczu i w jaki sposób należy go czyścić, sprawdź informacje zawarte w instrukcji obsługi.
Filtr EPA do odkurzacza
Nieco mniej wydajne od filtrów HEPA są filtry EPA. Mają one podobną budowę, kształt i przeznaczenie. Nie są jednak tak skuteczne – w zależności od klasy, zatrzymują odpowiednio:
- 85% zanieczyszczeń (EPA E10)
- 95% zanieczyszczeń (EPA E11)
- 99,5% zanieczyszczeń (EPA E12).
Ze względu na niższą skuteczność filtracji, nie poleca się ich do domów, w których mieszkają alergicy, astmatycy lub osoby z obniżoną odpornością. Jeśli wszyscy domownicy są zdrowi, nic nie stoi na przeszkodzie, by korzystać z filtra EPA 12 – jest prawie tak samo skuteczny jak HEPA H13, lecz sporo tańszy.
Jakie worki do odkurzacza wybrać? Najpopularniejsze rodzaje worków
Musisz wiedzieć, że każdy dobry system filtracji w odkurzaczu składa się nie tylko z filtrów, ale też z pojemnika lub worka. To właśnie zbiornik lub worek zatrzymują najwięcej kurzu, śmieci, pyłów, okruchów i wszystkich innych zanieczyszczeń, które trafiają do odkurzacza.
Worki do odkurzacza są elementem eksploatacyjnym – prędzej lub później trzeba wymienić je na nowe. W zależności od modelu urządzenia, będziemy mieć do wyboru worki jednorazowe: papierowe lub syntetyczne oraz worki wielorazowe.
Worki papierowe do odkurzacza
Jednorazowe, papierowe worki do odkurzacza są bardzo tanie i łatwo dostępne. Produkuje się je w wielu rozmiarach, dlatego dobranie worka pasującego do danego modelu urządzenia jest bajecznie proste. Mają przyzwoity stopień filtracji, choć nie dorównują pod tym względem jednorazowym workom z materiałów syntetycznych.
Korzystanie z jednorazowych, papierowych worków do odkurzacza jest dość higieniczne – zapełniony worek można szybko i sprawnie zdemontować, a następnie wyrzucić do kosza bez kontaktu z jego zawartością. Najlepiej pod tym względem wypadają worki z „klapką”, którą zasłania się otwór w zapełnionym worku podczas jego wymiany.
Minusem papierowych worków do odkurzacza jest spora podatność na uszkodzenia mechaniczne. Worek może rozerwać się nie tylko podczas wyjmowania, ale też w trakcie pracy odkurzacza (np. po wessaniu ostrego przedmiotu, zawilgoconych śmieci), co zwykle skutkuje przedostaniem się kurzu i brudu do komory urządzenia, a następnie do pomieszczenia. Co więcej, używanie jednorazowych worków, nawet tych wykonanych z papieru, nie jest obojętne dla środowiska. Każdy worek z kurzem wyrzuca się do odpadów zmieszanych, które następnie trafiają na wysypisko.
Syntetyczne, jednorazowe worki do odkurzacza
Jednorazowe worki do odkurzacza produkuje się również z tkanin syntetycznych, np. z mikrowłókniny. W odróżnieniu od papieru, oferuje ona bardzo dobrą filtrację, zatrzymując drobne śmieci, kurz, a nawet roztocza i zarodniki grzybów. Dobre worki z syntetycznych włókien zapobiegają też przedostawaniu się drobnego pyłu do silnika oraz do komory odkurzacza.
Jednorazowe, syntetyczne worki wykonuje się z lekko elastycznego materiału. Dzięki temu mogą pomieścić więcej zanieczyszczeń niż ich papierowe odpowiedniki i są znacznie bardziej odporne na uszkodzenia oraz zawilgocenie. Są one również bardziej higieniczne niż worki z papieru. Większość z nich ma specjalną klapkę (nakładaną, przesuwną lub samozamykającą), którą zasłania się wylot worka przed wyjęciem go z odkurzacza, co zapobiega rozsypaniu się zawartości i wzbijaniu kurzu w powietrze. Takie rozwiązanie jest idealne dla alergików, u których konieczność opróżnienia worka lub pojemnika mogłaby wiązać się z natychmiastowym wystąpieniem objawów uczulenia.
Ich minusem jest jednak wyższa cena, która zwiększa koszty użytkowania odkurzacza. Podobnie jak worki z papieru, nie nadają się też do recyklingu. Co więcej, ze względu na zastosowanie syntetycznych włókien, rozkładają się znacznie dłużej niż tektura i papier.
Worek wielorazowy do odkurzacza
Po workach jednorazowych, przyszedł czas na wielorazowe worki do odkurzacza. Wytwarza się je z wytrzymałej tkaniny, która przepuszcza powietrze i skutecznie zatrzymuje kurz oraz śmieci. Po zapełnieniu worka, wystarczy opróżnić go do kosza na śmieci, otrzepać i ponownie zamontować w urządzeniu. Można zrobić to w każdej chwili, nie martwiąc się o dostępność jednorazowych worków na zmianę i nie ryzykując przepełnieniem worka, które może dość drastycznie obniżać skuteczność odkurzania.
Odkurzacz z workiem płóciennym jest ekologiczny i ekonomiczny – jednego worka można używać przez dość długi czas, co ogranicza ilość odpadów i zapobiega drenowaniu naszego portfela przez częste zakupy jednorazówek.
Wybierając wielorazowe worki do odkurzacza, trzeba jednak liczyć się z kilkoma utrudnieniami. Opróżnianie ich nie jest zbyt higieniczne – powoduje wzbijanie się kurzu i pyłów, co jest niedopuszczalne w przypadku alergików. Korzystanie z jednego worka przez długi czas sprzyja namnażaniu się w jego wnętrzu bakterii gnilnych oraz grzybów. Z tego względu worek trzeba prać regularnie, ale nie za często – choć pranie sprzyja zachowaniu higieny, to jednocześnie może powoli uszkadzać strukturę worka i pogarszać jego właściwości filtrujące. Po praniu worek należy dokładnie wysuszyć, co wiążę się z minimum kilkugodzinną przerwą w sprzątaniu. Warto też pamiętać, że wielorazowy worek nie jest niezniszczalny – prędzej czy później, kiedy tkanina się zużyje, i tak trzeba będzie wymienić go na nowy.
Czytaj też:
