Do czego służy i jak działa blender?
Blender jest urządzeniem kuchennym służącym do rozdrabniania, mieszania, miksowania, ubijania, a nawet krojenia i tarcia składników. Jego użycie znacznie przyspiesza wiele prac kuchennych i umożliwia przygotowanie różnych dań i dodatków.
Zasada działania poszczególnych rodzajów blenderów jest podobna – wirujące z dużą prędkością ostrza błyskawicznie rozdrabniają składniki, tnąc je na coraz mniejsze kawałki. Im dłużej pracuje urządzenie, tym mniejsze fragmenty będziemy w stanie uzyskać – od grubo szatkowanych owoców czy warzyw aż po gładkie i kremowe smoothie.
Blendery najczęściej wyposażone są w wysokowydajny silnik zamontowany, w zależności od rodzaju urządzenia, w rękojeści lub podstawie. Większość sprzętów ma możliwość regulacji ilości obrotów, czyli prędkości wirowania ostrza lub mieszadła, a niektóre dodatkowo posiadają tryb pulsacyjny, turbo i specjalny program do kruszenia lodu.
Jakie zastosowania ma blender w kuchni? Z jego pomocą przygotujesz m.in.:
- odżywcze smoothie oraz koktajle z owoców i warzyw
- zupy kremy
- gładkie sosy i dipy
- pasty kanapkowe
- musy i kremy owocowe i owocowo-warzywne
- kruszony lód
- domowe lody
- farsz do indyka, pieczeni lub warzyw
- mieszankę na kotlety i pulpety mięsne lub wegetariańskie
- bitą śmietanę i pianę z białek
- ciasto na naleśniki i pancakes
- szatkowane warzywa
- warzywa krojone w idealną kostkę
- własne mleko roślinne, np. migdałowe, kokosowe
- mielone orzechy i pestki lub masło orzechowe
- soki z dodatkiem wody
- spienione mleko do kawy.
Zaawansowane blendery mogą z powodzeniem zastąpić kilka urządzeń kuchennych, np. mikser, elektryczną tarkę, szatkownicę, rozdrabniacz czy młynek do orzechów i warzyw. Dzięki temu my możemy zaoszczędzić pieniądze, a także miejsce do przechowywania w kuchni. Przy przygotowywaniu mniejszych porcji dań, blender będzie w stanie częściowo przejąć pracę robota kuchennego – z tego względu może być dla niego tańszą i mniejszą alternatywą użyteczną zwłaszcza w niewielkich gospodarstwach domowych.
Rodzaje blenderów kuchennych – porównanie
W sklepach możemy znaleźć 2 podstawowe rodzaje blenderów: ręczne i kielichowe. Różnią się one przede wszystkim wyglądem i sposobem użycia:
- blendery kielichowe to wolnostojące urządzenia. Składniki umieszcza się w specjalnym kielichu w formie dzbanka z uchwytem, w którym następnie są one rozdrabniane lub szatkowane.
Zobacz: rodzaje blenderów kielichowych. Jaki wybrać?
- blendery ręczne są urządzeniami, które w trakcie pracy trzyma się w dłoni. Do rękojeści dołączona jest końcówka z ostrzem, którą można umieścić w dowolnym naczyniu, np. w garnku, misce lub specjalnym dołączonym do blendera pojemniku.
Blendery ręczne
Blender ręczny to absolutny kuchenny niezbędnik, który sprawdzi się przy przygotowaniu wielu potraw i szybkich zdrowych przekąsek. Jest niewielkim urządzeniem, które nie posiada własnego kielicha na składniki, wiec cały proces rozdrabniania może odbywać się w garnkach lub miskach. Składa się on z rękojeści z silnikiem oraz końcówek, np. standardowej nasadki miksującej (zwanej czasem żyrafą) lub trzepaczki.
Takie urządzenie jest dobrym wyborem dla osób szukających wielofunkcyjnego blendera z możliwością rozbudowy o kolejne akcesoria do ścierania, krojenia czy ubijania.
Blendera ręcznego będziemy używać trzymając jego rękojeść w dłoni, dlatego warto zwrócić uwagę na jej ergonomię oraz rodzaj materiałów, z których została wykonana – zbyt szeroka lub śliska może wypadać z ręki i znacznie utrudniać pracę.
Czy wszystko zblendujemy blenderem ręcznym?
Możliwości każdego blendera ręcznego będą zależały od jego mocy oraz dołączonych akcesoriów. Wszystkie modele powinny poradzić sobie ze zblendowaniem owoców i niezbyt twardych lub ugotowanych warzyw, a także przygotowaniem rzadkiego ciasta, np. naleśnikowego.
Dobór odpowiednio wysokiej mocy i różnorodnych akcesoriów dodatkowych pozwoli nam rozdrabniać i miksować nawet bardzo wymagające produkty i dania, np. gorącą zupę, twarde warzywa, gęste ciasto czy kostki lodu. Nie oznacza to jednak, że używanie w tym celu blendera zawsze będzie komfortowe i wygodne – wrzący krem może pryskać, a zagniatanie ciasta będzie trwało dość długo.
Możemy mieć też spore trudności z blendowaniem bardzo małej ilości produktów, np. jednej porcji gotowanej marchewki dla niemowlaka czy kilku łyżek pesto – ostrze blendera zapycha się i miesza produkty nieefektywnie.
Jaka moc blendera ręcznego?
Bazowe modele blenderów ręcznych mają moc ok. 200 W, a te najbardziej zaawansowane osiągają nawet 1000 W. Za standard uznajemy natomiast moc ok. 600 W.
Moc blendera ręcznego, który najlepiej sprawdzi się w naszej kuchni będzie zależała głównie od zadań, do których chcemy go wykorzystać oraz od dołączonych akcesoriów dodatkowych:
- moc 200-400 W – do przygotowania niezbyt dużych ilości koktajli, smoothie czy kremów z miękkich owoców i warzyw
- moc 500-700 W – do rozdrabniania większych ilości jedzenia i twardszych składników oraz przygotowywania bardzo gładkich kremów i musów. Umożliwi ubicie śmietany lub piany z białek
- moc 750-1000 W – rozdrobni nawet orzechy i pestki, pokruszy lód. Poradzi sobie z twardymi warzywami, np. marchewką i burakami. Zblenduje bardzo gęste pasty i farsze i pozwoli uzyskać aksamitną konsystencję koktajli. Akcesoria dołączone do najmocniejszych blenderów umożliwią tarcie, szatkowanie lub krojenie warzyw, a nawet zagniecenie ciasta.
Im większa moc urządzenia, tym twardsze produkty będzie ono siekać i rozdrabniać. Poziom mocy przekłada się też na czas pracy – mocniejszy sprzęt wykona swoje zadanie szybciej i sprawniej.
Czytaj kompletny poradnik: Jaką moc blendera ręcznego dobrać?
Typowe akcesoria dostarczane z blenderem ręcznym
Podstawowa końcówka, w która jest wyposażony każdy ręczny blender to niewielkie ostrze zamontowane na wydłużonym uchwycie. Odporne i wytrzymałe przystawki wykonane ze stali nierdzewnej umożliwiają blendowanie nawet gorących składników, np. gotującej się zupy (warto jednak sprawdzić to w instrukcji obsługi). Do urządzenia zazwyczaj dołączony jest też pojemnik z podziałką wykonany z tworzywa sztucznego.
Bardziej rozbudowane blendery ręczne mogą być dodatkowo wyposażone w:
- mieszadło – trzepaczkę
- większy pojemnik z uchwytem lub misę
- przystawkę do krojenia w kostkę
- przystawkę do ścierania i szatkowania z wymiennymi ostrzami (przygotowuje plastry lub wiórki)
- rozdrabniacz
- przystawkę do puree
- tamper do dociskania ścieranych lub szatkowanych składników
- szczelne przykrywki do wszystkich pojemników dołączonych do blendera.
Czyszczenie – czy wszystkie elementy można myć w zmywarce?
Większość akcesoriów dodatkowych można z powodzeniem myć w zmywarce. Producenci zalecają niekiedy umieszczanie ich w górnym koszu urządzenia. Przed przystąpieniem do czyszczenia warto jednak uważnie przeczytać instrukcję obsługi naszego blendera – pewne elementy, np. pokrywy misy i rozdrabniacza, a także niektóre końcówki nie są w pełni szczelne i nie mogą mieć kontaktu z wodą – pozostaje nam czyszczenie ich wilgotną ściereczką.
Pod żadnym pozorem nie wolno wkładać do zmywarki ani myć pod bieżącą wodą rękojeści urządzenia. Jeśli nie masz zmywarki, potraktuj elementy blendera tak, jak wszystkie pozostałe naczynia i czyść je ręcznie, zanurzając w wodzie z dodatkiem detergentu, a te wyjątkowo delikatne przecieraj szmatką.
Szukasz dodatkowych informacji? Zobacz: Czego nie można myć w zmywarce?
Zabezpieczenie przed użyciem przez dzieci
Ostrze podstawowej końcówki blendera ręcznego jest nieosłonięte, dlatego przy jego używaniu trzeba zachować szczególną ostrożność, a także nie dopuszczać, by urządzenie znalazło się w zasięgu dziecięcych rączek. Na wszelki wypadek warto zaopatrzyć się w sprzęt posiadający specjalne zabezpieczenie przed uruchomieniem przez dzieci, np. w formie przycisku, który należy wcisnąć przed rozpoczęciem pracy.
Blendery kielichowe
Blender kielichowy, zwany też stojącym, zbudowany jest z podstawy, do której przytwierdza się specjalny kielich z ostrzem na dnie i dwuczęściową pokrywką. W kielichu umieszcza się składniki danej potrawy, a następnie szczelnie zamyka pokrywkę. Po uruchomieniu urządzenia, ostrze zaczyna wirować z wybraną przez użytkownika prędkością rozdrabniając, krusząc i tnąc umieszczone w nim produkty.
Dostępne na rynku urządzenia mają kielichy o różnej pojemności, dlatego można z łatwością dopasować wielkość blendera do swoich potrzeb. Oferują również kilka poziomów pracy, a nawet tryb pulsacyjny i program kruszenia lodu. Najbardziej zaawansowane modele blenderów kielichowych to blendery próżniowe, w których rozdrabnianie składników odbywa się bez dostępu powietrza, zapobiegając utlenianiu się cennych wartości odżywczych z owoców i warzyw.
Blendery kielichowe zdecydowanie nie należą do cichych urządzeń. Można stwierdzić, że im mocniejszy jest nasz sprzęt i im wyższy program wybierzemy, tym głośniejsza będzie jego praca. Niektóre blendery próżniowe generują taki hałas, że osoby o sporej wrażliwości mogą nie być w stanie przebywać w jednym pomieszczeniu z pracującym urządzeniem.
Czy wszystko zblendujemy blenderem kielichowym?
Dobry blender kielichowy świetnie nadaje się do przygotowania koktajli, smoothie oraz mrożonej kawy. Odpowiednio mocne urządzenie bez trudu poradzi sobie też ze zblendowaniem twardych produktów, np. ziaren, pestek, orzechów lub surowych buraków oraz z kruszeniem lodu. Niektórzy użytkownicy podejmują nawet próby mielenia kawy w kielichu! Sprzęty wolnostojące są mocniejsze od blenderów ręcznych, przez co wydają się być stworzone do najtrudniejszych kuchennych wyzwań.
Możliwość rozdrobnienia szerokiej gamy produktów nie zawsze idzie jednak w parze z ergonomią pracy. Podobnie jednak jak w przypadku blenderów ręcznych, używanie urządzeń kielichowych podczas przyrządzania niektórych dań może być po prostu niewygodne. Zblendowanie składników na gęstą pastę kanapkową lub masło orzechowe bywa bardzo utrudnione – pasta przykleja się do ścianek kielicha, gdzie nie sięga ostrze urządzenia. Z kolei za sprawą ograniczonej pojemności kielicha blendowanie zupy na gładki krem trzeba najczęściej rozkładać „na raty”. Co więcej, przygotowanie kremu sprawi, że zabrudzimy zarówno kielich jak i garnek zwiększając ilość naczyń do umycia.
Jaka moc blendera kielichowego?
Blendery kielichowe najczęściej mają moc od 300 W do 1500 W, choć możemy spotkać też modele o mocy sięgającej 2000 W. Najsłabsze urządzenia sprawdzą się głównie przy rozdrabnianiu miękkich produktów w niewielkich ilościach. Jeśli chcesz używać blendera wyłącznie do miksowania zup kremów lub koktajli, możesz spokojnie wybrać jeden z bazowych sprzętów – zaliczamy do nich też specjalne urządzenia do przygotowywania posiłków i słoiczków dla niemowląt oraz małych dzieci.
Model kielichowy o mocy 500-1000 W powinien już poradzić sobie z większością kuchennych zadań, w tym z kruszeniem lodu, przygotowaniem kilku porcji smoothie lub rozdrobnieniem orzechów.
Urządzenia o mocy powyżej 1000 W nie będą mieć problemu z przyrządzeniem nawet najbardziej wymagających potraw: gęstych past kanapkowych, masła orzechowego oraz sorbetów z mrożonych owoców.
Im wyższa moc blendera, tym gładszą i bardziej kremową konsystencję rozdrabnianych produktów możemy uzyskać. Większa ilość watów i obrotów przekłada się też na krótszy czas miksowania dania.
Pojemność kielicha blendera
Rozstrzał pojemności kielichów blenderów wolnostojących jest dość duży – od ok. 0,3 litra do niemal 3 litrów. Najmniejszą pojemnością cechują się blendery osobiste, które zamiast kielicha posiadają kubek mieszczący 1 porcję koktajlu lub smoothie. Klasyczne dzbanki z uchwytem bez trudu pomieszczą minimum 1 litr produktów.
Dla kilkuosobowej rodziny, np. 2+2 lub 2+3, która lubuje się w domowych jogurtach owocowych i zdrowych koktajlach, zdecydowanie warto wybrać mikser do smoothie z 2-litrowym lub większym kielichem. Do mniejszych gospodarstw domowych i do okazjonalnego użytku lepiej sprawdzi się mniejszy blender, który też zajmie nieco mniej przestrzeni w kuchennej szafce lub szufladzie.
Jaki kielich wybrać – szklany czy z tworzywa?
Producenci sprzętu AGD zazwyczaj wyposażają swoje stojące blendery w jeden z dwóch rodzajów kielichów: ze szkła lub z tworzywa sztucznego.
Kielich szklany (lub ze szkła hartowanego) warto wybrać jeśli planujemy obróbkę gorących dań, np. blendowanie ciepłej zupy czy ziemniaków na puree. Będzie on też dobrym rozwiązaniem dla osób obawiających się szkodliwych substancji zawartych w tworzywach sztucznych oraz tych, które z troski o środowisko chcą jak najbardziej ograniczyć kupowanie i używanie plastiku. Wadami takiego kielicha są: większa waga oraz spore ryzyko stłuczenia lub uszkodzenia.
Kielichy z tworzywa sztucznego najczęściej powstają z:
- tritanu – bardziej wytrzymałego i odpornego niż plastik oraz dobrze znoszącego nawet wysokie i bardzo niskie temperatury. Nie powoduje on zmiany smaku potraw i nie wydziela do nich szkodliwych związków
- plastiku niezawierającego BPA, czyli bisfenolu A.
Zaletą kielichów z tworzywa sztucznego jest znacznie niższa waga, a także mniejsze ryzyko uszkodzenia. Decydując się na taki rodzaj kielicha, będziemy mogli wybierać spośród większej ilości urządzeń – dzbanki z tworzywa zdecydowanie dominują na rynku. Wadą niektórych z nich może być natomiast zmatowienie i niewielkie ryski pojawiające się początkowo w dolnej części kielicha, spowodowane rozdrabnianiem wyjątkowo twardych produktów, np. orzechów i kostek lodu.
Typowe akcesoria dostarczane z blenderem kielichowym
Gama akcesoriów pasujących do blenderów kielichowych jest nieco mniejsza niż w przypadku urządzeń ręcznych.
Najczęściej dołącza się do nich:
- dodatkowy mniejszy kielich, np. w formie kubka z przykrywką
- bidon lub butelkę na smoothie lub sok
- szpatułkę lub popychacz ułatwiający miksowanie
- pojemniki i butelki próżniowe (w przypadku blenderów próżniowych)
- rozdrabniacz.
Czyszczenie – czy wszystkie elementy można być w zmywarce?
Większość kielichów i pokrywek blenerów możemy bez obaw myć w zmywarce. Przed umieszczeniem poszczególnych elementów w koszu na naczynia warto jednak sprawdzić zalecenia producenta zawarte w instrukcji obsługi i upewnić się, czy nie uszkodzimy w ten sposób mechanizmów urządzenia.